Insonni taraqqiy ettirish, shaxsni har tomonlama kamol toptirish va jamiyatni rivojlantirish bilan bog‘liq muammolar mavjud bo‘lgan makonda ma’naviy tarbiyaga ehtiyoj mavjud bo‘ladi. Yangi ma’naviy makonda barkamol insonni tarbiyalash birdan sodir etilmaydi, o‘z-o‘zidan rivojlanmaydi. Bu jarayon bilim, ko‘nikma, tajriba asosida bosqichma-bosqich amalga oshadi.
Global tahdidlar kuchayib borayotgan, ayniqsa, ma’naviy tarbiyaning zamonaviy usullari, yo‘llari va vositalarini yanada takomillashtirish zaruriyati yuzaga kelgan hozirgi davrda Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi faollari va bir guruh ma’rifat targ‘ibotchilarining O‘zbekiston xalqiga Murojaati ayni muddaodir.
Murojaatda ziyolilar va ustozlarni “jamiyatning eng ilg‘or, bilimli va ma’rifatli qatlami” sifatida e’tirof etilishi, Yangi O‘zbekistonda yangi madaniy va ma’naviy makon yaratishda ularga yuksak ishonch bildirilishi, bu borada bugungi davrning butun qarama-qarshilik va ziddiyatlarini hal etish yo‘llari haqqoniy ochib berilgan ilmiy asarlar, zamonaviy innovatsion g‘oyalar, pedagogik texnologiyalarni hayotga joriy etish bo‘yicha amaliy-metodik ishlanmalar yaratishga qaratilgan ta’kid g‘oyatda ahamiyatlidir.
Bugungi kunda ta’lim beruvchi va ta’lim oluvchining dunyoqarashini o‘zgartirish, tarbiya metodikasini ilmiy asoslarini yangicha tafakkur va mazmun bilan boyitish hozirgi davr ma’naviy qiyofasining muhim maqsadi hisoblanadi. Zero, “ustoz”ning ulug‘ martabasiga doimo hurmat-ehtirom ko‘rsatib kelayotgan Prezidentimiz Shavkat Mirziyoevning “Xalqimiz hamisha ustozlarni e’zozlab, ularning hurmat-izzatini joyiga qo‘yib kelgan. “Ustoz otadek ulug‘” degan hikmatli naql ham bejizga aytilmagan. Endi ana shu so‘zlarni qog‘ozda emas, amalda qaror toptiradigan, o‘qituvchi-muallimning qadr-qimmatini joyiga qo‘yadigan payt keldi”, - degan o‘giti haqiqat bilan hamoxang.
Hozirgi paytda O‘zbekistonda ta’lim sohasidagi davlat siyosatini amalga oshirish, kadrlarni tayyorlash pedagogning axloqiy madaniyatini yuksaltirish, ta’limning tarbiyaviy asoslarini mustahkamlash hamda ta’lim beruvchining axloqiy sifatlarini takomillashtirishning asosiy sharti hisoblanadi. Bu jarayonni maqsadli va tizimli tashkil etish esa pedagog-o‘qituvchiga katta mas’uliyat yuklashi bilan birga, yuksak axloqiy fazilatga ega bo‘lishni talab etadi. Aksincha, ta’lim beruvchi axloqiy fazilatga ega bo‘lmay turib, ta’lim oluvchida ma’naviy fazilatni shakllantirish amri mahol. Shunday ekan, inson qadrini ulug‘lash va insoniyatni asrash dolzarblashib borayotgan bugungi davrni nazarda tutganda universitetimiz ilmiy-pedagogik jamoasi Murojaatning g‘oyasi va maqsadiga xayrixoh ekanligini bildiradi.
Ta’kidlash zarurki, universitetimiz ilmiy-pedagogik hayoti, madaniy-ma’rifiy faoliyatining asosi hisoblangan pedagogik ta’lim innovatsion klasteri hamda bu tizim orqali “individual ta’lim”, “individual tarbiya”, “kelajak o‘qituvchisi”, “talabalar akademiyasi” kabi ilmiy-ma’rifiy loyihalarni jadallashtirish zarurligi endilikda yanada ko‘p ma’naviy ehtiyojga aylanadi. Zotan, Yangi O‘zbekistonda madaniy va ma’naviy makon yaratish, ayniqsa, talabalar tafakkurini islohotlar bilan yo‘g‘rilgan zamonaviy g‘oyalar asosida shakllantirish, ularga ma’naviy tahdidlar ortida g‘arazli maqsadlar borligini, uni to‘g‘ri anglamaslik tuzatish qiyin bo‘lgan oqibatlarga olib kelishini oqilona tushuntirish har tomonlama foydalidir.
Murojaatda ko‘rsatib o‘tilgan ma’naviy tahdidlar va uning zamonaviy ko‘rinishlari, shuningdek, yoshlar masalalari va yoshlarning turli radikal qarashlar ta’siriga tushib qolishining oldini olishning bosh tamoyili “g‘oya – maqsad – natija uyg‘unligi”ga asoslanadi. Bunda ulug‘ ajdodlarimizning hayotiy tajribasi, ilmiy merosi vatanparvarlik va fidoiylik tuyg‘usi bilan yo‘g‘rilgan fazilatlari shaxsiy namuna sifatida e’tirof etilgan. Darhaqiqat, xalqimiz ma’naviy merosida ta’lim va tarbiya sohasiga tegishli masalalar ulug‘lar e’tiboridan chetda qolmagan. Hatto, ajdodlarimizning inson mohiyati, inson kamoli, inson taraqqiyotiga oid ko‘plab asarlari dunyo ma’rifiy jamoatchiligining e’tiborida va e’tirofidadir.
Murojaat barchani ma’naviyatni yuksaltirish vositasida madaniyatsizlik, axloqsizlik, ma’rifatsizlikka murosasiz bo‘lishga, bu yo‘lda faqat va faqat buyuk azmu shijoat bilan dadil harakat qilishga chaqiradi. Ma’lumki. virtual makonda har kuni dunyo bo‘yicha turli ma’lumotlarni tarqatuvchi va targ‘ib qiluvchi saytlar yaratiladi. Bu saytlardan istagan ma’lumotni - o‘yinlar, filьmlar, roliklar, tasvirlar, galareyalar, su’ratlar, inson ruhiyatiga intensiv ta’sir ko‘rsatuvchi qotilikka yoki o‘limga da’vat qiluvchi sahifalarni topish, o‘qish va murojaat qilish mumkin. Bunday mazmun bilan “qurollangan makon”da inson hayotiga tajavuz va tahdidlar xavfi kuchayadi. Buning oqibatida esa kiber olamda “kiberma’naviyatsizlik” kabi yangi tahdid turi paydo bo‘ladi. Vaholangki, hozirgi kunda “kibermakon”dagi axloqiy muammolar yoshlarni tez jalb etuvchi o‘yinlarda ko‘proq namoyon bo‘lmoqda. Chunonchi, qo‘shib olib boshqa bir guruhga hujum uyushtirish o‘yini o‘smirlar o‘rtasida uyushgan jinoyatchilikni, odam o‘ldirish, o‘z joniga qasd qilish kabi oqibatlarni keltirib chiqarishga sabab bo‘lmoqda.
Tarbiya uzluksiz jarayon, uning ibtidosi oiladan boshlanadi va maktabgacha ta’lim, umumta’lim, o‘rta maxsus kasb-hunar ta’limi, oliy ta’limda mustahkamlanadi. Bu jarayonning mustahkamligi esa tarbiyachi-pedagog, o‘qituvchi-murabbiylar bilan bir qatorda davlat xizmatchilarining ham asosiy vazifasidir. Bu vazifalarning to‘laqonli ijrosi oilada - ota va onaning, ta’lim muassasasida – pedagogning, davlat xizmatlari sohasida – rahbarning tarbiyadagi shaxsiy namunasi asosida ta’minlanadi. Shunday ekan, jamiyatni isloh etish va modernizatsiyalash jarayonida tarbiyani rivojlantirishning milliy asoslari fan, ta’lim, madaniyat o‘rtasidagi mustahkam aloqadorlikka bevosita bog‘liq bo‘ladi.
Shu bois, Murojaat o‘z zimmasiga turli ko‘rinishdagi ma’naviy tahdilardan xalqimizni asrash, himoya qilish va ogoh etish mas’uliyatini olgani uchun ham olqishga sazovor.